Ozempic, Mounjaro, Saxenda Saç Dökülmesine Neden Olur Mu?

 

Saç dökülmesi ve kilo verme ilaçları

Kilo verme süreci, diyet değişiklikleri, çeşitli seviyelerde fiziksel aktivite ve bazı durumlarda tıbbi müdahalelerle dolu zorlu bir yol olabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir, ancak bazı insanlar bu süreçte kendilerine yardımcı olmak ve metabolik eşiklerini aşmalarına destek olmak için kilo verme ilaçlarına başvururlar. Ancak, bu ilaçların yan etkilerinden biri saç dökülmesi olabilir.

Kilo verme ilaçları ve saç dökülmesi – neden meydana gelir, hangi ilaçlar neden olur ve saç üzerindeki bu olumsuz etkiyi önlemek veya en azından azaltmak için ne yapılabilir?

KİLO VERME İLAÇLARI VÜCUDUNUZU NASIL ETKİLER?        

Obezite karşıtı veya kilo verme ilaçları, kiloyu azaltan veya yöneten farmakolojik maddelerdir. Bu ilaçlar, vücut kitle indeksi (VKİ) 30 veya daha yüksek olan kişilere, yani obez olanlara, veya VKİ’si 27 veya daha fazla olan ve aşırı kiloya bağlı eşlik eden hastalıkları (örneğin hipertansiyon, tip 2 diyabet veya dislipidemi) olan bireylere reçete edilebilir.

Bu arada, genel iştahınızı kontrol etmeye yardımcı olabilecek yöntemler vardır; bunlar arasında iştah kesici olarak sınıflandırılan belirli ilaçların kullanılması yer almaktadır. Bu ilaçlar merkezi sinir sistemini etkiler ve açlığı azaltıp tokluk hissini artırabilir. Bunlar arasında fenteramin (Adipex-P, Lomaira) ve fenteramin-topiramat (Qsymia) bulunmaktadır.

GLP-1 Reseptör Agonistleri: Liraglutid (Saxenda) ve liraglutid (Ozempic ve Wegovy) adı verilen ilaçlar, vücudunuzda açlık sinyallerini düzenlemeye yardımcı olan bir hormon gibi davranır. Ayrıca mide boşalmasını yavaşlatarak, doygunluk hissinin oluşmasını geciktirir.

Yağ Emilim İnhibitörleri: Orlistat (Alli, Xenical) yemeklerle birlikte alınır; şekerin yarısı kompleks nişastalar içinde alınır ve yediğiniz yağın %33’üne kadar emilir.

Kombinasyon İlaçları: Bu ilaçlar daha yenidir ve bazıları açlığı kontrol altına almak veya tokluk hissinizi artırmak için farklı şekillerde çalışan iki ilacı birleştirir. Naltrekson-bupropion (Contrave), daha eski bir ilaç olan naltreksonun (ReVia) yeni bir versiyonudur; bu ilaç, Araxicaine içme bağımlılığı tedavisi sağlamak ve içme dürtüsünü azaltmak için kullanılmıştır. Bu ilaçlar beyin ve vücut arasındaki merkezi yolları etkiler ve genellikle belirli genetik obezite durumları için kullanılır.

Metabolik Modifikatörler: Bremelanotid (Imcivree) gibi ilaçlar genetik yolları hedef alır, bu nedenle enerji harcamasını etkileyerek beslenme davranışını (açlık) kontrol eder.

Bu ilaçlar insanların kilo vermesine yardımcı olsa da, saç ve diğer vücut sistemlerini de etkileyebilir. Saç dökülmesi ile kilo verme ilaçları arasındaki ilişki karmaşık bir yapıya sahiptir ve burada söz konusu ilaç, dozaj, genel sağlık durumu ve beslenme gibi birçok faktör etkilidir.

SAÇ DÖKÜLMESİ İLE KİLO KAYBI ARASINDAKİ BAĞLANTI NEDİR?

Alopecia (saç dökülmesi), genetik yatkınlıklar, hormonal dengesizlikler, psikoevsel stres ve beslenme gibi faktörleri içeren çok faktörlü bir hastalık kaynağıdır. Stresli diyetler, ani beslenme değişiklikleri, hormonal değişiklikler ve kilo kaybı ilaçları bazen kilo verme sırasında saçın dökülmesine neden olabilir. Diyet yüzünden stres olmak saç dökülmenize mi sebep oluyor?

1.Beslenme Yetersizlikleri

Beslenme Yetersizliği: Kilo kaybına bağlı olarak saç dökülmesinin önemli bir nedenidir. Önceden kilo verme ilaçlarıyla kolayca sağlanabilen aşırı kilo kaybı, saç sağlığı için gerekli olan önemli besin maddelerinin alımında genel bir azalma ile ilişkilendirilir. Saç Uzama Döngüsü için Besinlerin Önemi: Protein (Yumurta), Demir, Çinko, Biyotin, Vitaminler (özellikle B vitaminleri, D vitamini ve A vitamini) saç uzama döngüsünün düzgün işlemesi için çok önemli olan besin maddeleridir. Bu besinlerin yetersiz temini, saç uzama aşamasını etkileyebilir ve zayıf uzama ya da dökülme ile birlikte seyrelme şeklinde kendini gösterebilir.

2. Telogen Effluvium

Telogen effluvium, normalden daha fazla saçın dinlenmeye girmesi ve dökülmesi durumunda meydana gelen yaygın bir alopesi veya saç dökülmesi türüdür. Genellikle ergenlik döneminde büyümeye başlarlar ve önemli fiziksel veya duygusal stres, hızlı kilo kaybı, hastalık veya belirli ilaçların kullanılması gibi dönemlerden sonra da ortaya çıkabilirler. Vücut stres altında olduğunda veya hızlı değişiklikler yaşadığında, saç uzaması daha acil işlevlere yer açar ve geçici olarak saç dökümü yaşayabilirsiniz.

Çoğu kilo verme ilacı, hızlı yağ kaybına, metabolizmanın değişmesine ve/veya daha az besin emilimine neden olarak vücutta stres yaratır; bunların hepsi telogen effluvium’a yol açabilir.    

 

3. Hormonal Değişiklikler

Kilo kaybı, özellikle hızlı bir şekilde gerçekleştiğinde, vücuttaki hormon seviyelerini etkileyebilir. Estrojen, tiroid hormonları ve insülin gibi hormonlar saç derinizi etkileyebilir ve saç uzamasına yol açabilir. Liraglutid gibi GLP-1 reseptör agonistleri gibi bazı kilo verme ilaçları, hormon seviyelerini beklenmedik şekillerde değiştirir ve bu durum saç sağlığını olumsuz etkileyebilir.

4. Kilo Verme İlaçlarının Olumsuz Etkileri

Bazı kilo verme ilaçları doğrudan saç dökülmesine neden olabilecek yan etkilere de yol açar. Örneğin, bazı ilaçlar bağırsaklarda besin emilimini bozabilir veya iştahı azaltabilir; bu da yiyecek tüketimini düşürerek saç sağlığı ve işlevi için gerekli olan temel besin maddelerinin alımını azaltır.       

 

FARKLI KİLO VERME İLAÇLARI VE SAÇ DÖKÜLMESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

1. Fenetramin (Adipex-P, Lomaira) ve Fenetramin-Topiramat (Qsymia)

Fenetramin, merkezi sinir sistemini etkileyerek iştahı azaltan bir uyarıcıdır. Bazen kendi başına ve daha düşük bir dozda (özellikle belirli sağlık koşulları olan kişiler için) kullanılır ve topiramat ile (Qsymia olarak) birleştirildiğinde, iştah baskılama etkilerini artırarak kilo vermeyi teşvik eder.                Phentermine Saç Dökülmesi Nedenleri: Phentermine, hızlı kilo kaybına neden olabilir, bu da bazen beslenme eksikliklerine yol açarak telogen effluviumu tetikleyebilir.              Ayrıca, nadir olmakla birlikte, topiramatın saç seyrelmesine yol açtığına dair örnekler bulunmaktadır; ilaç vücutta mineral ve besin dengelerini değiştirebilir.

2. GLP-1 reseptör agonistleri (liraglutid – Saxenda, Ozempic ve Wegovy)

Bu ilaçlar, açlık ve kalori alımını azaltan GLP-1 hormonuna benzerdir. Mide boşalmasını yavaşlatmaya yardımcı olur, açlığı azaltır ve doygunluğu artırır, nihayetinde kilo kaybına yol açar.   

Liraglutid ve semaglutid iştahı baskılar, besin alımını ölçüde azaltır. Bu hızlı kilo kaybı, saç dökülmesine yol açabilir ve saç uzaması için gerekli vitamin ve minerallerin eksikliğine neden olabilir. Ayrıca, bu ilaçların neden olduğu kilo kaybı telogen effluviuma yol açabilir.            

3. Orlistat (Alli, Xenical)

Orlistat, bağırsağınızın sindirilmiş gıdalardan emdiği yağ miktarını engeller ve düşük kalorili bir diyetle birleştiğinde kilo kaybını destekler. Orlistat, bir kilo verme ilacı olup, vücutta yağların emilimini engeller ve saç uzamasına yardımcı olan A, D, E ve K vitaminlerini azaltır. Bu vitaminlerin düşük seviyeleri saçın seyrelmesine ve hatta saç dökülmesine de yol açabilir. 

 

4. Naltrexone-Bupropion (Contrave)

Bu ilaç kombinasyonu, beynin ödül sistemi ve iştah baskılayıcı yolunu hedefleyerek tokluk hissi yaratır; şirket, yemek sonrası tokluk hissiniz üzerinde uzun vadeli bir etkisi olmadığını belirtmektedir.

Olası Saç Dökülmesi Nedenleri: Contrave nadiren saç dökülmesi ile ilişkilendirilse de, iştah baskılamasından dolayı hızlı kilo kaybı telogen effluviuma neden olabilir. Son olarak, bir antidepresan olan bupropion,

Son olarak, bir antidepresan olan bupropion, saç dökülmesine neden olduğu belirlenen birkaç nadir vakada görülmüştür; bu durumun belirli bir nedeni yoktur.

5. Setmelanotide (Imcivree)

Setmelanotid, obeziteye neden olan üç nadir genetik duruma sahip kişilerin kilo vermesine yardımcı olur. Bunu, açlık ve enerji kullanımını kontrol eden melanokortin 4 reseptör (MC4R) yolunda etkili olarak yapar.

 

KİLO VERME İLAÇLARI KULLANIYOR VE SAÇINIZ DÖKÜLÜYORSA NE YAPABİLİRSİNİZ?

Beslenme Durumunu İyileştirme

Dengeli bir diyet, vücudunuza gerekli tüm besin maddelerini sağlamaya yardımcı olabilir. Diyetinizi yağsız proteinler, yeşil sebzeler, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar etrafında şekillendirin. İyi saç sağlığına katkıda bulunan besinlere odaklanın, örneğin:    

• Demir, Kırmızı et, Ispanak ve Mercimek. Saç dökülmesi, demir eksikliğinin birçok belirtisinden biridir.
• Saç uzamasına yardımcı olabilecek bir B vitamini olan biyotin, yumurta, kuruyemiş ve tohumlarda bulunur.              
• Çinko, et, kabuklu deniz ürünleri ve baklagillerde (örneğin nohut) bulunur ve saç folikülü sağlığını desteklemek için çok önemlidir.
• Güneş, yağlı balıklar ve vitamin takviyeli gıdalardan elde edilen D vitamini, saç folikülü döngüsü için gereklidir.              
• Keratin, her saç telini oluşturan bir proteindir.